دانلود فرمت word : پایان نامه ارشد رشته کشاورزی : القاء موتاسيون نقطه‌ای با استفاده از EMS در گياه بادرنجبويه Melissa officinalis
با عنوان : القاء موتاسيون نقطه‌ای با بهره گیری از EMS در گياه بادرنجبويه Melissa officinalis
در ادامه مطلب می توانید تکه هایی از ابتدای این پایان نامه را بخوانید
و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید.
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد دامغان
دانشکده‌کشاورزی
پايان نامه برای دريافت درجه کارشناسی ارشد
رشته مهندسی کشاورزی بيوتکنولوژی کشاورزی
گرايش کشاورزی
عنوان
القاء موتاسيون نقطه‌ای با بهره گیری از EMS در گياه بادرنجبويه Melissa officinalis
استاد راهنما
دکترسيدکمال کاظمی‌تبار
استاد مشاور
دکترجعفرمسعودسينکی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی گردد
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن می باشد هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود اما در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل می باشد)
| فهرست مطالب | |
| صفحه | عنوان |
| 1 | چکیده……………………………………………………………………………………………………………………….. |
| فصل اول: مقدمه و کلیات | |
| 2 | 1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. |
| 4 | 1-1-1 اهمیت موضوع………………………………………………………………………………………………… |
| 4 | 1-1-2 فرضیات…………………………………………………………………………………………………………. |
| 5 | 1-1-3 اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………… |
| 5 | 1-1-4 ساختارپژوهش………………………………………………………………………………………………… |
| 6 | 1-2 کلیات…………………………………………………………………………………………………………………. |
| 6 | 1-2-1 گیاه شناسی…………………………………………………………………………………………………….. |
| 7 | 1-2-2 رویش و تکثیر گیاه………………………………………………………………………………………….. |
| 7 | 1-2-3 خواستگاه و دامنه انتشار……………………………………………………………………………………. |
| 7 | 1-2-4 نیازهای اکولوژی……………………………………………………………………………………………… |
| 8 | 1-2-5 اهمیت دارویی………………………………………………………………………………………………… |
| 8 | 1-2-6 مواد موثره و اجزاء اسانس………………………………………………………………………………… |
| 9 | 1-2-7 بهره گیری‌ها………………………………………………………………………………………………………… |
| 9 | 1-2-8 کشت بافت گیاهی…………………………………………………………………………………………… |
| 11 | 1-2-8-1 تاریخچه کشت بافت گیاهی………………………………………………………………………….. |
| 12 | 1-2-9 کاربردهای کشت بافت گیاهی……………………………………………………………………………. |
| 12 | 1-2-9-1 تولید مواد شیمیایی………………………………………………………………………………………. |
| 12 | 1-2-9-2 ایجاد گیاه عاری از عوامل بیماری‌زای گیاهی…………………………………………………… |
| 12 | 1-2-9-3 ایجاد تنوع ژنتیکی……………………………………………………………………………………….. |
| 12 | 1-2-9-4 کاربرد کشت بافت گیاهی در کشاورزی،باغبانی و جنگل‌داری……………………………. |
| 13 | 1-2-9-5 کاربردهای اقتصادی کشت بافت گیاهی………………………………………………………….. |
| 13 | 1-2-9-6 کاربردهای کشت بافت گیاهی در مهندسی ژنتیک و فناوری زیستی……………………. |
| صفحه | عنوان |
| 14 | 1-2-9-7 انواع کشت بافت گیاهی……………………………………………………………………………….. |
| 14 | 1-2-9-8 مطالعه اثرات فاکتورهای مختلف در محیط کشت……………………………………………. |
| 15 | 1-2-9-9 نمک‌های غیرآلی…………………………………………………………………………………………. |
| 15 | 1-2-9-10 ویتامین‌ها………………………………………………………………………………………………….. |
| 16 | 1-2-9-11 هورمون‌های گیاهی……………………………………………………………………………………. |
| 16 | 1-2-9-11-1 اکسین‌ها……………………………………………………………………………………………….. |
| 17 | 1-2-9-11-2 سیتوکنین‌ها…………………………………………………………………………………………… |
| 18 | 1-2-9-12 منبع انرژی………………………………………………………………………………………………… |
| 18 | 1-2-9-13 عوامل فیزیکی…………………………………………………………………………………………… |
| 18 | 1-2-9-14 مواد آلی……………………………………………………………………………………………………. |
| 19 | 1-2-9-15 ریزنمونه…………………………………………………………………………………………………… |
| 19 | 1-2-9-16 PH…………………………………………………………………………………………………………. |
| 19 | 1-2-9-17 آب………………………………………………………………………………………………………….. |
| 20 | 1-2-9-18 آگار…………………………………………………………………………………………………………. |
| 20 | 1-2-9-19 چگونگی انتخاب محیط کشت…………………………………………………………………….. |
| 20 | 1-2-10 ریزازدیادی گیاهان از طریق کشت بافت……………………………………………………………. |
| 21 | 1-2-10-1 موارد بهره گیری از ریزازدیادی………………………………………………………………………… |
| 22 | 1-2-11ریشه‌زائی……………………………………………………………………………………………………….. |
| 22 | 1-2-12 تعریف موتاسیون (جهش)………………………………………………………………………………. |
| 22 | 1-2-12-1 تاریخچه بهره گیری از موتاسیون………………………………………………………………………. |
| 23 | 1-2-12-2 انواع موتاسیون………………………………………………………………………………………….. |
| 23 | 1-2-12-3 موتاژن……………………………………………………………………………………………………… |
| 24 | 1-2-12-3-1 انواع موتاژن………………………………………………………………………………………….. |
| 24 | 1-2-12-3-2 عوامل شیمیایی جهش‌زا………………………………………………………………………….. |
| 25 | 1-2-12-4 سطوح ایجاد موتاسیون……………………………………………………………………………….. |
| صفحه | عنوان |
| 26 | 1-2-12-5 مواد گیاهی مورد تیمار……………………………………………………………………………….. |
| 26 | 1-2-12-6 اهمیت موتاسیون در اصلاح نباتات………………………………………………………………. |
| 26 | 1-2-12-7 هدف موتاسیون مصنوعی……………………………………………………………………………. |
| 27 | 1-2-12-8 موفقیت موتاسیون……………………………………………………………………………………… |
| 27 | 1-2-12-9 اصلاح به روش موتاسیون…………………………………………………………………………… |
| 27 | 1-2-12-10 روش‌های جدید بهره گیری از موتاسیون…………………………………………………………. |
| 28 | 1-2- 13اسانس گیاهی………………………………………………………………………………………………… |
| 29 | 1-2-13-1روغن‌های اسانس……………………………………………………………………………………….. |
| 30 | 1-2-13-2 جداسازی و شناسایی مواد تشکیل دهنده روغن اسانسی گیاه…………………………… |
| فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده | |
| 31 | 2-1 اثر موتاژن‌ها در ایجاد تنوع در صفات مختلف…………………………………………………………. |
| 33 | 2-2 اثر موتاسیون اتیل متیل سولفانات در ایجاد تنوع در سطوح مختلف…………………………….. |
| 38 | 2-3 کشت بافت…………………………………………………………………………………………………………. |
| فصل سوم: مواد و روش‌ها | |
| 40 | 3-1 مواد گیاهی………………………………………………………………………………………………………….. |
| 40 | 3-2 کشت بافت…………………………………………………………………………………………………………. |
| 40 | 3-2-1 تهیه محلول ذخیره محیط‌های کشت…………………………………………………………………… |
| 41 | 3-2-1-1 تهیه محلول ذخیره ماکرو………………………………………………………………………………. |
| 41 | 3-2-1-2 تهیه محلول ذخیره عناصر میکرو……………………………………………………………………. |
| 43 | 3-2-1-3 تهیه محلول ذخیره آهن-سدیم………………………………………………………………………. |
| 43 | 3-2-1-4 تهیه محلول ذخیره ویتامین……………………………………………………………………………. |
| 44 | 3-2-2 تهیه محیط کشت……………………………………………………………………………………………… |
| 45 | 3-2-3 کار در اتاقک کشت بافت………………………………………………………………………………….. |
| 46 | 3-2-4 ضدعفونی وسایل آزمایشگاهی، محیط کشت و مواد گیاهی…………………………………… |
| 46 | 3-2-4-1 ضدعفونی نمونه‌های گیاهی…………………………………………………………………………… |
| صفحه | عنوان |
| 46 | 3-2-3-1 ضدعفونی اندام گیاه…………………………………………………………………………………….. |
| 47 | 3-2-5 تهیه ریزنمونه…………………………………………………………………………………………………… |
| 47 | 3-2-6 بهینه سازی محیط کشت…………………………………………………………………………………… |
| 47 | 3-2-7 مطالعه نمونه‌های کشت شده……………………………………………………………………………. |
| 47 | 3-2-8 بازیافت کشت‌های آلوده…………………………………………………………………………………… |
| 48 | 3-2-9 تیمارهای مورد بهره گیری……………………………………………………………………………………… |
| 48 | 3-2-9-1 روش تهیه استوک EMS ……………………………………………………………………………. |
| 49 | 3-2-9-2 روش اعمال تیمارهای EMS در گیاه کشت بافتی…………………………………………… |
| 49 | 3-2-9-3 روش اعمال تیمارهای EMS در مزرعه…………………………………………………………. |
| 50 | 3-2-9-4 روش شستشوی تیمارها……………………………………………………………………………….. |
| 50 | 3-3 تهیه مواد گیاهی برای اسانس‌گیری…………………………………………………………………………. |
| 50 | 3-4 واکاوی اجزاء اسانس……………………………………………………………………………………………….. |
| 51 | 3-5 تجزیه داده‌های آماری…………………………………………………………………………………………… |
| فصل چهارم: نتایج و بحث | |
| 52 | 4-1 کشت بافت…………………………………………………………………………………………………………. |
| 55 | 4-2 تاثیر EMS برروی خصوصیات مرفولوژیکی گیاه……………………………………………………. |
| 56 | 4-2-1 ضریب همبستگی بین صفات و خصوصیات مورد مطالعه…………………………………….. |
| 56 | 4-2-2 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد ریشه جانبی…………………………………………………. |
| 57 | 4-2-3 اثر دوز EMS و زمان برروی طول ریشه……………………………………………………………. |
| 57 | 4-2-4 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد ریشه…………………………………………………………… |
| 58 | 4-2-5 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد برگ……………………………………………………………. |
| 58 | 4-2-6 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد جوانه………………………………………………………….. |
| 59 | 4-2-7 اثر دوز EMS و زمان برروی طول ساقه…………………………………………………………….. |
| 60 | 4-2-8 اثر دوز EMS و زمان برروی متوسط طول برگ…………………………………………………. |
| 60 | 4-3 استخراج اسانس…………………………………………………………………………………………………… |
| صفحه | عنوان |
| 60 | 4-3-1 واکاوی و شناسایی کمی و کیفی اجزای موجود در اسانس………………………………………… |
| 61 | 4-3-2 نتایج مربوط به طیف کروماتوگرام گازی گیاه………………………………………………………. |
| 62 | 4-3-3 ترکیبات تشکیل دهنده اسانس…………………………………………………………………………… |
| فصل پنجم: نتیجه‌گیری | |
| 63 | 5-1 بحث………………………………………………………………………………………………………………….. |
| 63 | 5-1-1 کشت بافت گیاهی…………………………………………………………………………………………… |
| 64 | 5-1-2 اثرات موتاژن EMS ………………………………………………………………………………………. |
| 68 | 5-2 نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………….. |
| 69 | 5-3 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………… |
| 70 | فهرست منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………. |
| 74 | فهرست منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………. |
| 86 | چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………… |
چکیده
بادرنجبویه با نام علمی Melissa officinalis یکی از انواع گیاهان دارویی می‌باشد که به دلیل تولید اسانس‌های با ارزش در صنایع داروسازی و بهداشتی بهره گیری‌های فراوانی دارد. این پژوهش با قرار دادن ريز نمونه‌هاي بادرنجبویه به محيط کشت درون شیشه‌ای MS انجام گردید و هدف تکثیر گیاه از طریق کشت بافت برای بهره گیری از تاثیر موثرتر ماده جهش‌زا و بدست آوردن نمونه‌های گیاهی جدید موتانت شده هم از طریق کشت بافت و هم در محیط مزرعه و مطالعه تغییرات میزان مواد موثره اسانس موجود در گیاه در اثر ماده جهش‌زای اتیل متیل سولفانات (EMS) می‌باشد. این آزمایش هم بصورت مزرعه‌ای و هم بصورت آزمایشگاهی (کشت بافتی) مورد مطالعه قرار گرفت. در تیمارهای آزمایشگاه، سرشاخه‌های رشد یافته در محیط MS بدون هورمون را با غلظت‌های 0/0% (به عنوان شاهد)، 05/0% و 01/0% و 005/0% EMS و در مدت زمان‌های 24 و48 ساعت اعمال شدند. در قسمت مزرعه‌ای نیز از همین غلظت‌ها و زمان‌ها بهره گیری شدند. فاکتورهای مختلف مورفولوژیک از قبیل طول ساقه، طول ریشه، تعداد جوانه در ساقه، تعداد ریشه رونده جانبی، طول برگ و تعداد برگ در ساقه مورد ارزيابي قرار گرفته و پاسخ معنی‌داری را در سطح 5 درصد نشان دادند اين آزمايش نشان داد كه بهره گیری از مواد جهش‌زا در محیط کشت MS تأثیر بسزایی در تغییر مرفولوژیک این گیاه دارویی دارد. بهترین نتیجه نیز از کشت ریزنمونه‌های که شامل جوانه‌های جانبی و انتهایی بوده‌اند و تحت تیمار با غلظت 01/0% EMS بودند به‌دست آمد. واکاوی اسانس تیمارها نیز انجام گردید که نتیجه آن بی‌اثر بودن این ماده اتیل متیل سولفانات روی مواد اجراء اسانس این گیاه بوده می باشد.
کلمات کلیدی: بادرنجبویه (Melissa officinalis)، کشت درون شیشه‌ای، محیط کشت MS، اتیل متیل سولفانات(EMS)، مواد موثره
1-1 مقدمه:
گیاهان دارویی فراوانی در کشور ما می‌رویند که بسیاری از آنها دارای طیف وسیعی از خواص دارویی می‌باشند و در بسیاری از نقاط کشور رشد می‌یابند. برهمین اساس مطالعه و مطالعه گیاهان دارویی ایران با بهره گیری از ابزارهای امروزی ضروری به نظر می‌رسد. در حال حاضر در قرن 21، طب گیاهی از جایگاه خاصی برخوردار می باشد به گونه‌ای که در اتحادیه اروپا قوانینی مبنی بر لزوم انجام آزمایشات بالینی برروی گیاهان دارویی همانند داروهای شیمیایی وضع کرده می باشد که بر اساس آن تمام داروهای گیاهی بایستی مجوز دریافت نمایند. اولین بهره گیری از گیاهان دارویی در خاورمیانه و مربوط به عصر پارینه سنگی می باشد. شواهد بهره گیری از گیاهان دارویی توسط بشر به حدود شصت هزار سال پیش می‌رسد.
گیاهان به عنوان یکی از اجزاء طبیعت، از دیرگاه پشتوانه غنی نیازهای بشری بوده‌اند و می‌توان با اطمینان گفت تا زمانی که بشر در این کره خاکی به سر می‌برد، به گیاهان نیاز دارد (سلیمان زاده، 1377).
در بحث گیاهان دارویی، محدودیت‌های کاشت و نگهداری آنها متعدد می‌باشد که از آن جمله می‌توان به کوتاه بودن فصل کاشت و یا برداشت بعضی از گونه‌های گیاهی، کمبود زمین‌های مناسب جهت داشت، ناچیز بودن مواد موثره حاصل از گیاه و غیره تصریح نمود (ثقه الاسلام و موسوی، 1385).
یکی از راه‌های رفع این محدودیت‌ها کشت بافت گیاهی[1] می باشد. تکنیک‌های کشت بافت گیاهی درحال حاضر به عنوان یک ابزار قوی جهت رفع معضلات اساسی و کاربردی بیولوژی گیاهی درآمده می باشد.
بهره گیری از گیاهان به عنوان دارو از زمان‌های خیلی دور در معالجه بشر و دام مرسوم بوده می باشد. در حال حاضر حدود یک سوم داروهای مورد بهره گیری دارای منشاء گیاهی می‌باشند. کشورهای آسیایی بخصوص هند، چین و ایران سابقه بسیار طولانی دراین زمینه دارند. این گیاهان مواد زیستی بخصوص و فعال با مقادیر بسیار کم تولید می‌کنند که تحت عنوان متابولیت‌های ثانویه نام‌گذاری می شوند.در عصر جدید، دانشمندان علوم گیاهی با بهره گیری از آخرین تکنیک‌های عملی کشت بافت گیاهی، توانسته‌اند از انواع گیاهان ترکیب‌های بسیار مفیدی را جهت مداوای بیماری‌های سخت و غیر قابل مداوا و موارد بهره گیری دیگر، بدست آورند. در طی چند دهه اخیر روش‌های متفاوتی با بهره گیری از بیوتکنولوژی[2] درزمینه پرورش محصولات گیاهی برتر ابداع شده می باشد که مانند آنها می‌توان روش‌های ایجاد گونه‌های جهش یافته[3] و پلی پلوئید[4] را نام برد.
کشت سلول و بافت که به عنوان کشت درون شیشه‌ای[5] و یا کشت استریل نیز مطرح می گردد، ابزاری مهم در مطالعات پایه و کاربردی بوده و دارای کاربردهای تجاری می باشد (رجب بیگی و همکاران، 1385؛ سونانداکوماری و همکاران[6]، 2003). یکی از این کاربردها امکان ایجاد گیاهان ترانسژنیک با وارد کردن DNA تقریبا از هر منبع دیگری می‌باشد. شاید اولین قدم در زمینه کشت بافت گیاهی در سال 1756 توسط هنری لوئیس داهامل برداشته گردید، زمانی که وی شاهد تشکیل کالوس[7] در حین مطالعه مواد التیام دهنده زخم‌های گیاهی بود (غضنفری[8]، 1994).
اساس تئوری کشت بافت گیاهی توسط گتلیت هابرلنت از آکادمی علوم آلمان در سال 1902، بعد از آزمایش های وی روی کشت تک سلول ها پیشنهاد گردید (هابرلنت[9]، 1902). توسعه روش‌های کشت بافت و زیست‌شناسی مولکولی برای تبادل DNA بین موجودات زنده غیر خویشاوند این امکان را می‌دهد که ژن‌های جدیدی از موجودات زنده خارج از سلسله گیاهی به درون گیاهان گیرنده وارد شوند. لذا مطالعه حاضر می‌تواند کمکی جهت مطالعه و واکنش‌های گیاه بادرنجبویه نسبت به تکنیک‌های مختلف کشت بافت و باززائی این گیاه از طریق کشت بافت و اثر مواد جهش‌زائی همچون اتیل متیل سولفانات[10] (EMS) باشد، تا محققین دیگر بتوانند به مطالعه خواص دارویی یا تغییرات لازم در مواد موثره یا فعال (متابولیت‌های ثانویه) و یا مطالعات انتقال ژن در این گیاه بپردازند.
1-1-1 اهمیت موضوع
برای انجام کشت بافت بادرنجبویه (Melissa officinalis L) از بخش‌های مختلف گیاه مانند ریشه، برگ، ساقه و گره بهره گیری گردید (سونانداکوماری و همکاران، 2003؛ ساجانا و همکاران[11]، 2011). با در نظر داشتن اینکه روش معمول اصلاح و بهبود تولید متابولیت‌های ثانویه در گیاهان دارویی شامل کاشت آنها در مزرعه و سپس برداشت و استخراج این مواد به روش‌های شیمیایی و غیره با معضلات متعددی نظیر شرایط محیطی و زراعی، صرف زمان، هزینه و بهره گیری نیروی کار زیاد و همچنین خطرنابودی بعضی از گیاهان دارویی کمیاب روبرو می باشد، بهره گیری از روش‌های جدید مانند کشت درون شیشه‌ای (in vitro) ضرورت می‌یابد به همین مقصود اولین بار در سال 1976 توسط زنیک تکنیک کشت سوسپانسیون سلول های گیاهی حاوی متابولیت‌های ثانویه انجام گرفت. البته در ارتقاء بیوسنتز متابولیت‌های دارویی در شرایط درون شیشه‌ای اغلب، گیاهانی انتخاب می شوند که بازده تولید متابولیت‌های با ارزش در آنها بالا باشد (باقری و صفاری، 1387).
بادرنجبویه به عنوان یک گیاه دارویی شناخته می گردد (امیدبیگی ،1386؛ هوشیار قیصر،1388). تاکنون مطالعات زیادی در مورد تعیین مواد موثره بادرنجبویه صورت گرفته می باشد (رجحان،1362؛ زرگری،1369؛ مومنی وشاهرخی،1377؛ آزادبخت،1378). موارد مصرف و خواص دارویی آن نیز به خوبی مطالعه شده می باشد اما مطالعات کشت بافت و ایجاد جهش زیاد نبوده می باشد. همچنین با در نظر گرفتن اهمیت و خواص دارویی این گیاه، مطالعات کشت بافت، بهینه‌سازی محیط کشت جهت اهداف مختلف، مطالعه متابولیت‌های ثانویه ،انتقال ژن و مهندسی ژنتیک برای این گیاه لازم است.
1-1-2 فرضیات
* کشت بافت یکی از راه‌های سریع در ازدیاد انبوه بادرنجبویه می‌باشد.
* بادرنجبویه در محیط کشت همواره در دسترس برای اعمال هر گونه اعمال تیمار از قبیل جهش می‌باشد.
* ایجاد جهش تا چه میزانی می‌تواند بر روی مواد موثره و میزان اسانس تغییر ایجاد نماید.
1-1-3 اهداف پژوهش
در این پژوهش کوشش می گردد اهداف زیر دنبال گردد
*آشنایی با تکنیک کشت بافت گیاه دارویی بادرنجبویه و تکثیر آن در داخل شیشه.
* انتخاب بهترین و مناسب‌ترین نوع از انواع مخیط‌های مختلف کشت بافت
* بدست آوردن مقدار قابل توجه گیاه در حال رشد برای اعمال جهش نقطه‌ای در بادرنجبویه.
*مطالعه تغییرات در خصوصیات مورفولوژیکی پس از اعمال جهش در گیاه بادرنجبویه.
* مطالعه تغییر در میزان مواد موثره گیاه در غلظت‌های مختلف ماده جهش‌زای EMS
1-1-4 ساختار پژوهش
پژوهش حاضر در پنج فصل ارائه شده می باشد. در فصل اول اظهار کلی مسئله، هدف پژوهش و علت های اهمیت موضوع، گیاه شناسی بادرنجبویه و خصوصیات مختلف آن می‌پردازد. همچنین مباحث مربوط به کشت بافت، تاریخچه و کاربرد آن و فاکتورهای موثر در کشت بافت به دقت مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در ادامه، مطالب مربوط به ایجاد جهش و اسانس‌گیری آن مطرح شده و در این بین به پژوهش‌های پیشین نیز تصریح خواهد گردید.
فصل دوم شامل مروری بر تحقیقات و کارهای پژوهشی انجام شده در ارتباط با کشت بافت و اعمال موتاژن‌ها بر روی گیاهان می باشد.
فصل سوم شامل مواد و روش‌های مورد بهره گیری در پژوهش مانند چگونگی ساخت محیط کشت MS و ویژگی‌های هر کدام از مواد مورد بهره گیری دراین محیط می باشد. همچنین در ادامه به روش ضدعفونی کردن گیاه، تهیه ریزنمونه و چگونگی کشت کردن تصریح خواهد گردید. روش اسانس‌گیری از گیاه نیز در این فصل مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
فصل چهارم به اظهار نتایج بدست آمده از محاسبه آنالیزهای آماری نمونه‌های کشت شده و تحت تیمار قرار گرفته با غلظت‌های مختلف می‌پردازد.
فصل پنجم شامل چکیده‌ای از نتایج حاصل از این پژوهش و استدلال و بحث در مورد آنها می‌باشد و همچنین پیشنهادهایی در مورد کارهای آتی ارائه می‌دهد.
تعداد صفحه :102
قیمت : چهارده هزار و هفتصد تومان